พ่อจ๋า_แม่จ๋า_หนูมีเรื่องจะบอก

        "จงรับฟังด้วยหัวใจ ในสิ่งที่ลูกอยากจะบอกคุณ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องไหนๆ ถ้าคุณไม่ฟังลูก เมื่อเขายังเล็กอยู่ คิดว่าเรื่องที่ลูกเล่าให้ฟังเป็นเรื่องเล็กน้อยหรือไม่มีความสำคัญ เมื่อลูกโตขึ้น เขาก็จะไม่เล่าในเรื่องใหญ่ๆให้คุณฟัง สำหรับลูก ทุกเรื่องเป็นเรื่องสำคัญเสมอ"

        การที่ต้องทำงานเป็นจิตแพทย์เด็ก คุณสมบัติที่สำคัญอย่างหนึ่งคือ การฟังอย่างตั้งใจ ซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญมาก...

อาจารย์ของหมอท่านหนึ่ง เคยพูดไว้ว่า บางครั้งสิ่งที่เราได้ยินจากเด็กและครอบครัว อาจจะเป็นเรื่องที่เรารู้สึกว่าไม่ได้สลักสำคัญอะไร แต่เราไม่สามารถไปตัดสินเรื่องราวของเค้าบนพื้นฐานของเราได้ เมื่อเค้าได้เล่าฟังถึงปัญหาที่เค้ามี นั่นคือเรื่องที่สำคัญของเค้า และที่สำคัญกว่านั้น ก็คือ การที่เค้าเลือกที่บอกเราถึงเรื่องนั้น นั่นแสดงว่า เราเป็นคนที่พิเศษ ที่รู้สึกปลอดภัย ไว้วางใจที่จะพูดด้วย

การรับฟังเป็นเรื่องที่สำคัญ และต้องเป็นการ ฟังด้วยหัวใจ

คนที่เด็กๆอยากจะเล่าเรื่องต่างๆ ทั้งสุขและทุกข์ ก็คือ ผู้ดูแล ไม่ว่าจะเป็นพ่อแม่ หรือญาติสนิท คนที่ใกล้ชิดมากเค้าที่สุด

แต่หลายๆครั้ง ผู้ใหญ่มักไม่ได้รับฟังเด็กจริงๆ

          เคยไหมที่ผู้ใหญ่อย่างเรา รู้สึกว่าเรื่องที่เด็กๆเล่าให้ฟังมันช่างไร้สาระ หรือ ไม่เห็นจะมีอะไร หรือเวลาเด็กเล่ายังไม่จบ ก็จะพูดแซง พูดสอด บอกเด็กว่า ทำไมไม่ทำแบบนั้น ทำไมถึงทำแบบนี้ บางทีพอเราพูดมากๆ ก็กลายเป็นเด็กที่นั่งฟังเราพูดแทน บางทีผู้ใหญ่ก็มีอะไรหลายๆอย่างที่รู้สึกว่าสำคัญมากกว่าการรับฟังเด็ก

          ลองคิดถึงตัวเราเอง ว่าถ้าเราเล่าอะไรให้ใครฟัง แล้วเค้ามัวแต่ไปทำอย่างอื่น เช่น กดโทรศัพท์ พิมพ์คอมพิวเตอร์ ความรู้สึกเหมือนกับกำลังพูดกับอากาศธาตุ รู้สึกว่าคนฟังไม่สนใจ หรือถ้ากำลังพูด แล้วอีกคนก็วิจารณ์ว่าสิ่งที่เราทำไม่ดี ไม่ถูก เราก็จะรู้สึกว่าเค้าไม่เข้าใจเราเลย แค่อยากระบายให้ฟัง อย่าเพิ่งมาสอนได้ไหม ถ้าเราคิดและรู้สึกอย่างนั้น เด็กๆก็คงรู้สึกเหมือนกัน

          ถ้าเด็กรู้สึกว่าเมื่ออยากจะพูดหรือเล่าแต่ไม่มีคนสนใจหรือไม่มีคนเข้าใจ วันหนึ่งเด็กอาจจะหยุดเล่า หยุดพูด เพราะรู้สึกพูดหรือเล่าไปก็ไม่มีประโยชน์ เสียน้ำลาย เหนื่อยกาย แถมยังน้อยใจ

          ให้เวลาในการพูดคุยกับเด็กๆ ฟังด้วยความตั้งใจและเอาใจใส่ ทำตั้งแต่เค้ายังเล็กๆ เมื่อเค้าโตเป็นวัยรุ่น แม้ว่าเค้าจะมีเพื่อนๆที่คุยเล่นสนุกสนาน แต่เมื่อมีปัญหาหรือต้องการคำปรึกษา เค้าก็จะหันมาหาพ่อแม่และผู้ใหญ่ที่ใกล้ชิด คนที่เค้ารู้สึกว่าพร้อมที่จะรับฟังเค้าเสมอ

         มีคำพูดที่ว่า "การมีเวลาในการรับฟังอย่างตั้งใจในสิ่งที่เด็กๆต้องการจะบอก เป็นเรื่องที่พ่อแม่ควรให้ความสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องอะไรก็ตาม ถึงแม้ว่ามันจะเป็นเรื่องที่เล็กน้อยในสายตาพ่อแม่ แต่สำหรับเด็กๆแล้ว ถ้าเค้าอยากเล่าให้พ่อแม่ฟัง มันเป็นเรื่องที่ยิ่งใหญ่สำหรับเค้าเสมอ"

        การรับฟังอย่างตั้งใจ จะทำให้เด็กรู้สึกว่า ผู้ใหญ่อย่างเราพร้อมจะอยู่เคียงข้างแก แต่ถ้าหากเราไม่สนใจฟังในเรื่องที่คิดว่าเล็กน้อยในวันนี้ ในวันหน้าเมื่อเด็กมีเรื่องที่เราคิดว่าเป็นเรื่องใหญ่ เด็กก็จะรู้สึกไม่อยากที่จะบอกจะเล่า เพราะรู้สึกว่าผู้ใหญ่ไม่ได้เข้าใจและพร้อมจะรับฟังเรื่องราวนั้นๆ เด็กเหล่านี้บางทีก็จะกลายเป็นเด็กที่เงียบขรึม เก็บกด ไปคบเพื่อนนอกบ้านที่แกคิดว่าเข้าใจแกมากกว่าแทน

ลองเปิดหูเปิดใจ รับฟังลูกๆเราในทุกๆเรื่องนะคะ เวลาที่เรารับฟังความรู้สึกของเด็กมีค่าสำหรับเด็กและตัวเราเองเป็นอย่างยิ่ง

ขอบคุณที่มา : เข็นเด็กขึ้นภูเขา / #‎หมอมินบานเย็น