เมื่อลูกฉันเป็นโรคมือเท้าปาก

เนื่องจากโรคมือเท้าปากเกิดจากเชื้อไวรัส ไม่มีวัคซีนป้องกัน จึงต้องรอให้อาการแผลพุพองบนมือ เท้าและในช่องปากแห้งสนิทผ่านพ้นไปเองตามธรรมชาติ ซึ่งปกติจะกินเวลาราวหนึ่งสัปดาห์ถึงสิบวัน ครั้งแรกที่ลูกชายคนโตของฉันเป็นโรคมือ เท้า ปาก เขาอายุได้สองขวบ ตอนนั้นครอบครัวเราอาศัยอยู่ที่ญี่ปุ่นและลูกเริ่มไปสถานรับเลี้ยงเด็กหรือเดย์แคร์แล้ว

      สิ่งบ่งบอกอาการโรคมือเท้าปาก

      ครั้งแรกที่เป็นโรคมือเท้าปาก

ลูกไม่มีอาการอะไรทั้งสิ้น ไม่มีไข้ ร่าเริง ปกติดีทุกอย่าง แต่ฉันสังเกตเห็นตุ่มสีแดง ๆ ขึ้นเฉพาะที่ฝ่าเท้าลูกข้างละสองสามเม็ด จึงพาไปพาหมอผิวหนัง หมอบอกว่าเป็นโรคมือ เท้า ปาก แต่ไม่ขึ้นที่ปากและใกล้หายแล้ว ไม่ต้องทำอะไร พอวันรุ่งขึ้นตุ่มแห้งสนิทก็ไปเดย์แคร์ได้เหมือนเดิม ที่น่าสังเกตคือเดย์แคร์ที่ญี่ปุ่นไม่มีการส่องปาก ตรวจมือเท้าหรือปิดเรียนเพื่อป้องกันโรคนี้โดยเฉพาะ เพียงแต่กำหนดว่าพ่อแม่ผู้ปกครองต้องวัดอุณหภูมิลูกทุกเช้า หากมีไข้ห้ามส่งเด็กไปเดย์แคร์ สรุปว่าครั้งแรกที่ลูกชายฉันเป็นผ่านพ้นไปโดยพ่อแม่แทบไม่รู้เรื่องเลย

      ครั้งที่สองที่เป็นโรคมือเท้าปาก

เกิดขึ้นตอนเราอยู่ที่เมืองไทย ลูกชายคนโตอายุได้สามขวบและไปโรงเรียนอนุบาลแห่งหนึ่งในกรุงเทพฯ ซึ่งมีการส่องปาก ตรวจมือเท้าเด็กทุกเช้า แต่จะทำหลังจากที่พ่อแม่ส่งเด็กเข้าห้องเรียนแล้ว หนนี้อาการแรกที่ลูกชายเป็นคือมีไข้สูงมากกลางดึก ฉันเอะใจว่าอาจเป็นโรคมือ เท้า ปากเพราะกำลังระบาดและโรงเรียนประกาศหยุดเรียนด้วย พอลูกอ้าปากฉันเห็นเลยว่ามีแผลในปากหลายเม็ด แต่ตามฝ่ามือฝ่าเท้ากลับไม่ขึ้นเลย ช่วงห้าวันหลังจากนั้นลูกงอแงมากเพราะเจ็บปาก กินอะไรไม่ได้ ยอมกินแต่น้ำกับของเย็น ๆ อย่างพวกไอศกรีม กว่าอาการจะทุเลาทั้งฉันทั้งลูกหมดสภาพไปตาม ๆ กัน หนำซ้ำลูกชายคนเล็กที่เพิ่งคลอดได้เดือนเดียวก็พลอยติดจากพี่ไปด้วย แต่ไม่มีไข้และทานนมได้ตามปกติ ฉันเห็นมีตุ่มขึ้นในปากสองสามเม็ดไม่กี่วันก็หาย

      ครั้งที่สามที่เป็นโรคมือเท้าปาก

เกิดขึ้นเมื่อต้นปีนี้ตอนลูกชายคนโตอายุสี่ขวบและคนเล็กหนึ่งขวบ เราเพิ่งย้ายมาอยู่ออสเตรเลียและลูกคนโตเริ่มไปเดย์แคร์ได้ไม่กี่เดือน ทางเดย์แคร์ไม่มีการส่องปากหรือตรวจมือเท้าและให้เป็นหน้าที่ของผู้ปกครองคอยวัดอุณหภูมิลูกทุกเช้า ถ้ามีไข้ห้ามส่งไปเรียน วันหนึ่งทางเดย์แคร์แจ้งมาว่ามีเด็กเป็นโรคมือ เท้า ปาก แต่ไม่มีการปิดเรียนและให้พ่อแม่ทุกคนเฝ้าสังเกตอาการของลูก ลูกฉันไม่มีไข้ แต่ฉันตรวจปากลูกกันเหนียวไว้ก่อน พอลูกอ้าปากฉันแทบเข่าอ่อน เพราะเห็นแผลในปากเยอะมาก สิบกว่าเม็ดบนเพดานและอีกหลายเม็ดตามกระพุ้งแก้มกับลิ้น วันรุ่งขึ้นตุ่มแดงๆ เริ่มทยอยขึ้นตามฝ่ามือฝ่าเท้าเต็มไปหมด แต่ลูกยังร่าเริงดี จะงอแงเฉพาะตอนทานอาหารเพราะหิวแต่เจ็บปากมาก ทานได้แต่เยลลี่ โยเกิร์ต ไอศกรีม หนนี้เรียกได้ว่าหนักที่สุดเพราะกว่าจะหายสนิทกินเวลาเข้าไปสิบวัน

ส่วนคนเล็กก็ติดพี่ชายตามระเบียบ แต่อาการน้อยมาก คือไม่มีไข้ มีตุ่มขึ้นที่ฝ่ามือฝ่าเท้าข้างละสองสามเม็ดไม่กี่วันก็หาย จากประสบการณ์ทั้งสามครั้ง จะเห็นได้ว่าโรคนี้มีอยู่ทุกประเทศและมาตรการป้องกันของแต่ละที่ก็แตกต่างกันไป อาการที่แสดงออกในเด็กแต่ละคนก็หนักเบาไม่เหมือนกันทั้งที่เชื้อโรคตัวเดียวกัน ฉันพาลูกไปหาหมอทุกครั้งและหมอทุกประเทศบอกเหมือนกันหมดว่าให้พักผ่อน หมั่นทานน้ำและของเย็น ๆ รอให้หายเองตามธรรมชาติ ไม่มีการสั่งยาใดๆ ทั้งสิ้น คุณพ่อคุณแม่หลาย ๆ คนคงขยาดโรคมือเท้าปากนี้เช่นเดียวกัน แต่เมื่อลูกเป็นแล้วก็อย่าตกอกตกใจไปนะคะ พาลูกไปให้คุณหมอวินิจฉัยโรคให้แน่นอนและปฏิบัติตามที่คุณหมอแนะนำ โรคนี้ก็จะผ่านพ้นไปดังเช่นโรคอื่น ๆ ในวัยเด็กค่ะ